Thúc đẩy phát triển thương hiệu hồng treo gió Đà Lạt: Từ cây trồng phụ đến đặc sản nổi tiếng

Nằm ẩn mình giữa những đồi thông xanh ngát và sương mù lãng đãng, Đà Lạt không chỉ nổi tiếng với khí hậu ôn hòa, khung cảnh thơ mộng mà còn là quê hương của nhiều loại trái cây độc đáo. Trong số đó, hồng treo gió Đà Lạt đã vươn lên từ một loại cây trồng phụ, từng bị lãng quên, để trở thành đặc sản nổi tiếng, mang lại nguồn thu nhập cao cho người dân và góp phần quảng bá hình ảnh du lịch Đà Lạt.

Câu chuyện về hồng treo gió Đà Lạt bắt đầu từ những năm trước đây, khi hồng giòn được trồng đại trà tại Lâm Đồng. Cây hồng giòn vươn cao, được trồng xen vào giữa những đồi cà phê hoặc làm ranh giới tự nhiên giữa những lô đất sản xuất liền kề. Cây hợp thổ nhưỡng, khí hậu, phát triển mạnh và cho năng suất cao nhưng giá trị thấp. Hồng tươi chỉ được bán với giá khoảng 2.000 - 5.000 đồng/kg, khiến nhiều nông dân chán nản và giảm diện tích trồng hồng.

Hồng treo gió tại một hợp tác xã ở Đà Lạt, Lâm Đồng. Ảnh: Thảo Phương

Tuy nhiên, mọi chuyện bắt đầu thay đổi kể từ năm 2012, khi những nông dân sản xuất hồng gió từ Nhật Bản và các chuyên gia nông nghiệp của Cơ quan hợp tác quốc tế Nhật Bản (JICA) tại Việt Nam đã đến Đà Lạt hướng dẫn cho hơn 100 hộ nông dân phương pháp chế biến hồng chỉ dùng nắng và gió tự nhiên không dùng than đá, than củi. Cái tên hồng gió (hồng hoshigaki) ra đời như vậy.

Phương pháp sấy hồng truyền thống của Nhật Bản này đòi hỏi kỹ thuật cao và sự tỉ mỉ. Trái hồng được chọn treo gió phải đủ độ chín, đều đặn, tươi, không bị bầm dập. Sau khi thu hoạch, hồng được rửa sạch, gọt vỏ, giữ cuống để treo lên giàn. Hồng gió được treo trong một mái vòm, phía trên có mái che nắng, hai bên được phủ bởi lớp màng mỏng để đón khí trời.

Thời điểm treo hồng thường từ tháng 9 đến trước Tết âm lịch. Sau khi hồng được treo lên giàn, tỷ lệ đậu cũng như chất lượng phụ thuộc phần lớn vào thời tiết. Nếu thời tiết có độ ẩm cao, hồng dễ bị bung cuống, tỷ lệ rụng sẽ cao. Nếu thời tiết nóng quá nhiều thì hồng sẽ nhanh khô, không đủ thời gian để đượm mật dẫn đến trái hồng kém chất lượng, tươi không tự nhiên, mẫu mã không đẹp, giá trị thấp.

Một vườn hồng ở Đà Lạt với những quả hồng chín mọng. Ảnh: ST

Sự kỳ công trong kỹ thuật chế biến cùng với khí hậu đặc biệt của Đà Lạt đã tạo nên một sản phẩm hồng treo gió thơm ngon, dẻo, vị ngọt thanh tự nhiên. Hồng treo gió Đà Lạt trở thành món quà đặc sản được du khách ưa chuộng, giá bán cao hơn hồng tươi nhiều lần, dao động từ 250.000 đến 400.000 đồng/kg.

Sự thành công của hồng treo gió Đà Lạt không chỉ là kết quả của nỗ lực của người nông dân mà còn là minh chứng cho tầm quan trọng của việc liên kết, ứng dụng khoa học kỹ thuật và xây dựng thương hiệu.

Để nâng cao giá trị và bảo vệ thương hiệu "Hồng Đà Lạt", UBND TP. Đà Lạt đã đăng ký với Cục Sở hữu trí tuệ nhãn hiệu độc quyền "Hồng Đà Lạt". Nhãn hiệu chứng nhận này được cấp cho các tổ chức, cá nhân sản xuất, kinh doanh sản phẩm trái hồng trên địa bàn TP Đà Lạt và vùng phụ cận, đảm bảo chất lượng và nguồn gốc xuất xứ của sản phẩm.

Bên cạnh việc xây dựng thương hiệu, TP. Đà Lạt cũng chú trọng đến việc hỗ trợ phát triển sản xuất liên kết theo chuỗi giá trị với hồng sấy trên địa bàn 2 xã Xuân Trường và Trạm Hành - nơi có diện tích trồng hồng lớn nhất Đà Lạt. Các dự án được triển khai từ năm 2020 - 2024 trên cơ sở liên kết nhiều chuỗi HTX đang hoạt động trong lĩnh vực chế biến và tiêu thụ hồng khô.

Thông qua việc liên kết, các HTX đã có thể đảm bảo đầu ra cho sản phẩm, nâng cao hiệu quả kinh tế và cùng nhau xây dựng thương hiệu "Hồng Đà Lạt". Hồng sấy Đà Lạt được xây dựng thương hiệu với mô hình sản xuất an toàn có nguồn gốc xuất xứ, qua đó nâng cao thu nhập và mở ra tương lai sáng cho bà con nông dân vùng hồng nổi tiếng một thời.

Chính sự đầu tư bài bản vào việc xây dựng thương hiệu, liên kết sản xuất và ứng dụng công nghệ tiên tiến đã đưa hồng treo gió Đà Lạt vươn lên trở thành đặc sản nổi tiếng, góp phần quan trọng vào sự phát triển kinh tế - xã hội của địa phương.

Câu chuyện về hồng treo gió Đà Lạt là bài học quý giá về việc ứng dụng khoa học kỹ thuật vào sản xuất nông nghiệp, nâng cao giá trị sản phẩm và phát triển kinh tế địa phương. Với những nỗ lực của chính quyền, người dân và doanh nghiệp, hồng treo gió Đà Lạt sẽ ngày càng khẳng định vị thế trên thị trường và trở thành đặc sản nổi tiếng của Việt Nam, góp phần đưa Đà Lạt trở thành điểm đến du lịch hấp dẫn và phát triển bền vững.