Khu Kinh tế thương mại xuyên biên giới Lao Bảo - Densavan kỳ vọng phát triển

Quảng Trị là địa phương có yếu tố vị trí địa lý thuận lợi để làm cầu nối cho việc phát triển kinh tế biên giới. Theo ông Nguyễn Xuân Minh- Phó Giám đốc Sở Công Thương tỉnh Quảng Trị, "Khu Kinh tế - Thương mại đặc biệt Lao Bảo là khu vực khuyến khích phát triển kinh tế và thương mại, được áp dụng các cơ chế chính sách ưu đãi đặc thù nhằm thúc đẩy phát triển kinh tế, xã hội khu vực biên giới Lao Bảo - Densavan".

Trong thời gian qua, nhờ sự quan tâm hỗ trợ của Trung ương Đảng, Chính phủ, các bộ, ban, ngành Trung ương, sự nỗ lực của Đảng bộ, chính quyền và Nhân dân Quảng Trị, sự đóng góp của cộng đồng doanh nghiệp trong và ngoài tỉnh, Quảng Trị đã từng bước phát huy tiềm năng, lợi thế, tập trung huy động và sử dụng có hiệu quả mọi nguồn lực cho đầu tư phát triển Khu Kinh tế - Thương mại (KTTM) đặc biệt Lao Bảo, từng bước hình thành nên diện mạo của đô thị vùng biên giới, có nhiều đóng góp vào sự phát triển của tỉnh Quảng Trị cũng như hành lang kinh tế Đông - Tây về phía Việt Nam. Tuy nhiên đến nay, do nhiều nguyên nhân, Khu Kinh tế - Thương mại đặc biệt Lao Bảo chưa phát triển được như kỳ vọng; có những hạn chế bất cập về cơ chế chính sách cần được tháo gỡ, tạo động lực mới cho khu vực Lao Bảo - Densavan phát triển phù hợp với bối cảnh, tình hình mới.

Hiện tại, tỉnh Quảng Trị và tỉnh Savannakhet (CHDC Nhân dân Lào) đã thống nhất đề nghị các bộ, ngành hữu quan của hai nước tham mưu Chính phủ Việt Nam và Lào ký kết hiệp định về thí điểm xây dựng Khu KTTM xuyên biên giới chung Lao Bảo - Densavan làm cơ sở pháp lý để có căn cứ xây dựng các quy chế phối hợp trong quản lý, vận hành Khu KTTM xuyên biên giới chung, đồng thời tiếp tục phối hợp các bộ, ngành liên quan của hai nước xây dựng, ban hành, tham mưu Chính phủ ban hành các quy định, văn bản hướng dẫn triển khai thực hiện.

Khu Kinh tế thương mại xuyên biên giới chung đang được định hướng xây dựng theo mô hình hai nước hai khu kinh tế, Khu KTTM đặc biệt Lao Bảo của Việt Nam và Khu Thương mại biên giới Densavan của Lào nhưng có không gian kinh tế chung đó là áp dụng thống nhất một số cơ chế, chính sách ưu đãi cao hơn quy định pháp luật của mỗi nước nhằm thu hút mạnh mẽ các nhà đầu tư, tạo thuận lợi cho doanh nghiệp trong hoạt động sản xuất kinh doanh, đồng thời tạo điều kiện thuận lợi nhất cho các hoạt động đi lại, trao đổi hàng hóa của cư dân trong Khu KTTM xuyên biên giới chung, cho phép lao động Việt Nam sang làm việc tại các dự án tại Khu Thương mại biên giới Densavan cao hơn tỷ lệ quy định của Nhà nước Lào, điều này sẽ giải quyết một trong những khó khăn lớn nhất của các nhà đầu tư nước ngoài khi triển khai các dự án sản xuất, kinh doanh tại Lào đó là vấn đề lao động, nhất là lao động đã qua đào tạo.

Các doanh nghiệp đầu tư tại Khu KTTM xuyên biên giới chung sẽ được pháp luật hai nước bảo vệ quyền lợi theo giấy chứng nhận đầu tư được cấp trong thời gian hoạt động. Các cơ chế chính sách áp dụng thí điểm được quy định thời gian tối thiểu phù hợp để doanh nghiệp yên tâm đầu tư, mọi thay đổi về chính sách đối với doanh nghiệp sẽ theo hướng có lợi hơn cho doanh nghiệp đã đầu tư. Rất nhiều dự án đầu tư quy mô lớn tại tỉnh Savannakhet và tỉnh Quảng Trị đang được các nhà đầu tư triển khai, nghiên cứu triển khai đã khẳng định tiềm năng thu hút đầu tư và lợi thế phát triển của Khu KTTM xuyên biên giới chung Lao Bảo - Densavan trong tương lai.

Cửa khẩu quốc tế Lao Bảo, tỉnh Quảng Trị (Ảnh: Lendang)

Dự án Cảng biển nước sâu Mỹ Thủy đang được triển khai thi công cùng với tuyến đường bộ kết nối Quốc lộ 9 từ Bản Đông - điểm đầu Khu Thương mại biên giới Densavan phía Lào đến huyện Tà Ôi, tỉnh Salavan liên thông với Quốc lộ 15B từ Cửa khẩu quốc tế La Lay đến các tỉnh Salavan, Sekong, Champasac – Khu vực có mỏ than Kaleum trữ lượng lớn và cao nguyên Bolaven giàu tiềm năng các sản phẩm nông nghiệp của Lào đã được thông tuyến sẽ mở ra hành lang vận tải mới với lưu lượng hàng hóa hàng chục triệu tấn/năm. Việc hình thành Khu Kinh tế thương mại xuyên biên giới chung Lao Bảo - Densavan hứa hẹn sẽ là “làn gió mới”, điểm đến mới của các nhà đầu tư; tạo cơ hội cho cư dân hai bên biên giới trong phát triển kinh tế, xã hội; Khu Kinh tế thương mại xuyên biên giới chung Lao Bảo- Densavan sẽ trở thành “địa chỉ vàng”, là “điểm kết nối đặc biệt” trên Hành lang Kinh tế Đông - Tây.

Nghị quyết số 26-NQ/TW, ngày 03/11/2022 của Bộ Chính trị Đảng Cộng sản Việt Nam về phát triển kinh tế - xã hội và đảm bảo quốc phòng, an ninh vùng Bắc Trung Bộ và Duyên hải Trung Bộ đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045 đề ra chủ “Đẩy mạnh hợp tác kinh tế qua kinh tế Đông- Tây. Nghiên cứu thí điểm mô hình khu kinh tế ùng gắn với hành lang trên hành lang kinh tế Đông - Tây”. Thoả thuận về “Kế hoạch hợp lực qua biên giới nước CHXHCN Việt Nam và Chính phủ nước CHDCND Lào năm 2023", ký ngày 12/01/2023 tại Viên Chăn đã đưa nội dung thí điểm mô hình Khu kinh tế cửa khẩu qua biên giới trên hành lang kinh tế Đông – Tây vào văn kiện ký kết giữa hai Thủ tướng. Mới đây, từ ngày 15-16/10/2024, đồng chí Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Tô Lâm có chuyến thăm, làm việc tại Quảng Trị và đã có ý kiến chỉ đạo “sớm triển khai thí điểm mô hình Khu kinh tế - Thương mại xuyên biên giới chung Lao Bảo- Densavan”. Thực hiện chủ trương của lãnh đạo cấp cao hai nước, tỉnh Quảng Trị đã phối hợp tỉnh Savannakhet xây dựng Đề án thí điểm “Xây dựng Khu Kinh tế thương mại xuyên biên giới chung Lao Bảo - Densavan” để tham mưu cho các bộ ngành và Chính phủ hai nước triển khai thực hiện chủ trương quan trọng này.

“Dự án khai xây dựng Khu KTTM xuyên biên giới chung Lao Bảo - Densavan là chủ tài khoản đúng đắn của lãnh đạo cấp cao hai nước Việt Nam và Lào, kỳ vọng với mô hình hợp tác mới giữa hai nước sẽ tạo ra không gian phát hiện phát triển mang tính chất xuyên biên giới, đắt tầm với mối quan hệ hữu nghị đặc biệt, niềm 5 tin chính trị đặc biệt giữa hai Đảng và Nhân dân hai nước Việt Nam và Lào. Thành công của mô hình thí điểm sẽ là bài học và cơ sở để có thể nhân rộng tại các khu vực biên giới trên tuyến biên giới Việt Nam và Lào. Chủ tài khoản của lãnh đạo cấp cao hai nước Việt Nam và Lào về thí điểm xây dựng Khu kinh tế thương mại xuyên biên giới chung trên hành lang kinh tế Đông - Tây đang được đón nhận và kỳ vọng của phi chỉ dân dân 02 Tỉnh Savannakhet và Quảng Trị mà đông đảo doanh nghiệp trong và ngoài nước ”- ông Nguyễn Xuân Minh cho biết.